مقدمه: صورت معاملات خرید و فروش فصلی

ما در این مقاله قصد داریم در خصوص نحوه تنظیم و ارایه صورت معاملات خرید و فروش فصلی در سامانه توسط مؤدیان صحبت کرده و نکات مهم در مورد صورت خرید و فروش فصلی را توضیح دهیم.
در ابتدا تعریفی از خرید و فروش فصلی می‌آوریم. در ادامه مواد قانونی مربوط به آن را تحلیل می‌کنیم. سپس از جرائمی که در انتظار مؤدیانی است که در موعد مقرر اقدام به ارسال صورت معاملات خرید و فروش فصلی خود نکرده و یا اطلاعاتی برخلاف واقعیت ارائه دهند، صحبت می‌کنیم.
نحوه تنظیم لیست خرید و فروش فصلی در سامانه را به طور کامل بیان می‌کنیم. درآخر سوالات متداول دراین خصوص را که برای کاربران پیش می‌آید مطرح خواهیم کرد.

صورت خرید و فروش فصلی

خرید و فروش فصلی چیست؟

سازمان امور مالیاتی برای تعیین میزان مالیات، سامانه ای را ایجاد نموده که در آن مؤدیان می‌بایست بابت خرید و فروش‌هایی که انجام داده‌اند و هزینه‌های صورت گرفته در کسب و کار خود، طی یک فصل لیستی از معاملات خود تهیه کرده و ارایه نمایند.

تمام سازمان‌ها و شرکت‌های خصوصی و دولتی و اشخاص حقیقی گروه اوّل که مبادرت به خرید دارایی، موجودی کالا و خدمات می‌نمایند و نیز فروش کالا و خدمت دارند، باید لیست معاملات فصلی خرید و فروش خود را حداکثر تا چهل و پنج روز پس از پایان فصل به سازمان امور مالیاتی ارسال کنند.

انجام این کار می‌تواند به صورت الکترونیکی و یا به صورت کاغذی و سی دی صورت گیرد ( به دلیل سهولت و اطمینان خاطربیشتر این ارسال ترجیحا به صورت الکترونیکی انجام می‌گیرد ).
سازمان امور مالیاتی در تصویب، نامه ۹۸۵۳/ت ۵۷۶۰۷ مورخ ۰۷/۰۲/۹۹ جزییات حد نصاب معاملات فصلی سال ۹۹ را ابلاغ نموده است. که بر طبق آن بخشنامه حد نصاب معاملات کوچک ۴۵ میلیون تومان در سال در نظر گرفته شده است.

بنا به حد نصاب معاملات فصلی تعیین شده در سال ۹۹، رقم معاملات تجمیعی جهت گزارشات فصلی در این سال معادل با ۵ درصد حد نصاب معاملات کوچک می‌باشد و در نهایت مبلغ حد نصاب معاملات فصلی امسال بیست و دو میلیون و پانصد هزار ریال یا ۲۲٫۵۰۰٫۰۰۰ ریال تعیین گردیده است.

نکته:اگرمعاملات شخصی، طی یک فصل به ۵ درصد حد نصاب معاملات کوچک یا همان مبلغ ۲۲٫۵۰۰٫۰۰۰ نرسد، نیازی به ارسال مشخصات طرف مقابل معامله نیست.

جهت کسب اطلاعات در مورد اظهارنامه مالیاتی به لینک زیر مراجعه نمایید:

اظهارنامه مالیاتی ۹۸

مواد قانونی مربوط به خرید و فروش فصلی

مواد قانونی مربوط به خرید و فروش فصلی،ماده ۱۶۹ و ۱۶۹ مکرّر قانون مالیاتهای مستقیم می‌باشند.

خرید و فروش فصلی ۱۶۹

در این ماده قانونی اشخاص حقوقی و صاحبان مشاغل که برحسب سازمان امور مالیاتی موظف به ثبت نام در نظام مالیاتی می‌شوند مکلف هستند برای انجام معاملات خود، صورتحساب صادر کرده و کد اقتصادی خود را درتمام صورتحساب‌ها و قراردادهای تنظیم شده بیاورند. لیستی از فهرست قراردادها و صورتحساب‌های صادره شده خود به سازمان امور مالیاتی ارائه نمایند.

  • ۱. تبصره ۱ :

    این ماده قانونی آمده است که اشخاص مزبور نیازی به درج مشخصات یا شماره اقتصادی مصرف کننده نهایی ندارند. منظور از مصرف کننده نهایی شخصی می‌باشد که کالایی را با هدف مصرف شخصی تهیه کرده و از آن برای عرضه یا ارایه به دیگران استفاده نکند.

  • ۲. تبصره ۲ :

    به این موضوع اشاره دارد که مؤدیان مشمول ماده فوق، موظف می‌باشند صندوق‌های فروش مکانیزه یا تجهیزات مشابه، اعم از نرم افزاری یا سخت افزاری تهیه نمایند. هزینه ای که آنها بابت خریداری، نصب و راه اندازی این سیستم‌ها می‌پردازند جزو هزینه‌های مورد قبول سازمان امور مالیاتی می‌باشد.

    به عنوان مثال، نرم افزار حسابداری باید قابلیت اتصال به سایر بخش‌های سیستم را داشته باشد. علاوه بر این باید قابلیت ارائه انواع گزارشات مالی را داشته و همین طور صحت این گزارشات، مورد تایید باشد.

    در صورتی که مؤدی اقدام به تهیه سیستم فروش نماید و آیین نامه اجرایی مربوطه را رعایت کند، می‌تواند ۱۰درصد مالیات ابرازی دو سال اوّل را بخشودگی بگیرد. امّا در صورت عدم اجرای حکم این تبصره، معادل دو درصد جریمه از کل فروش به او تعلق می‌گیرد.

  • ۳. تبصره ۳ :

    ترتیبات اجرایی احکام فوق توسط آیین نامه ای که سازمان امور مالیاتی پیشنهاد داده و سازمان امور اقتصاد و دارایی آن را تصویب نموده، به اجرا در می‌آید.

  • ۴. تبصره ۴ :

    به این موضوع می‌پردازد که مرور زمان مالیاتی بابت نحوه رسیدگی، مطالبه، حل اختلاف، وصول جرایم و ترتیبات پرداخت، حداکثر ۵ سال پس از پایان مهلت انقضا تسلیم اظهار نامه می‌باشد.

  • ۵. تبصره ۵ :

    وزارت صمت موظف است سامانه انجام معاملات وزارتخانه ها و دستگاه‌های اجرایی را برای مدیریت انجام کلیه مزایده ها و مناقصات راه اندازی کند و امکان دسترسی برخط سازمان امور مالیاتی را فراهم آورد. پس از راه اندازی سامانه مذکور، تمامی دستگاه‌های اجرایی بند (ب) ماده (۱) قانون مناقصات مصوب۰۳/۱۱/۱۳۸۳ وظیفه دارند، طی سه ماه، تمامی معاملات خود ( به جز معاملات محرمانه ) را توسط این سامانه ثبت نمایند.

  • ۶. تبصره ۶ :

    به این موضوع می‌پردازد که ، درصورتی که مؤدیان به دلیل عدم اجرای احکام ماده ۱۶۹مکرر قانون مالیات‌های مستقیم، مرتکب جریمه گردند، طبق مقررات این ماده جریمه آن‌هامحاسبه، مطالبه و وصول می‌شود.

ماده ۱۶۹ مکرر

سازمان امور اقتصاد و دارایی به خاطر شفاف سازی فعالیت‌های اقتصادی مؤدیان، سامانه ای را ایجاد کرده که اطلاعاتی نظیر، تراکنش‌های مالی وپولی، انعقاد قراردادها، معاملات و اطلاعاتی همچون املاک و سرمایه اشخاص حقوقی و حقیقی را گردآوری می‌کند.
کلیه موسسات و نهادهای دولتی و غیر دولتی که به نحوی در کسب درآمد اشخاص حقیقی و حقوقی نقش دارند موظف می‌باشند گردش اطلاعات این اشخاص را در اختیار سازمان امور مالیاتی کشور قرار دهند.

اطلاعات فوق شامل موارد زیر می‌باشد:

الف) اطلاعات هویتی

هر آنچه نشان دهنده هویت و مکان شخص حقیقی وحقوقی باشد و نیز مجوزهای فعالیت‌های اقتصادی و تجاری و عقد قراردادها، اطلاعات هویتی را شامل می‌گردد.

ب) اطلاعات معاملاتی اشخاص

هرگونه معاملات اعم از خرید و فروش، واردات و صادرات، قراردادهای مربوط به فعالیت‌های تجاری و پیمانکاری، خرید و فروش ارز و سکه، اطلاعات مربوط به صدور بیمه نامه، بارنامه، صورت وضعیت حمل و نقل بارو خسارت‌های پرداختنی.

پ) اطلاعات مالی ،پولی ، اعتباری و سرمایه اشخاص

جمع گردش سالانه نقل و انتقال سهام و سایر اوراق بهادار، جمع گردش و مانده حسابهای بانکی، تسهیلات بانکی اعم از ارزی و پولی، همچنین کلیه تعهدات اعم از گشایش اعتبار اسنادی و تنزیل اعتبار اسنادی .

ت) اطلاعات دارایی ، اموال ، املاک و نقل و انتقال

ث) سایر اطلاعات با تشخیص و پیشنهاد وزارت امور اقتصاد و دارایی و تصویب هیات وزیران

  • ۱. تبصره ۱ :

    چنانچه گفته شد کلیه نهادها و اشخاص موظفند اطلاعات مربوط به مالکیت و نگهداری و معاملات دارایی ها را به سازمان امور اقتصاد و دارایی اعلام نمایند.در صورتیکه از ابراز این اطلاعات خودداری نمایند. علاوه بر مسئولیت تضامنی که بامؤدی در پرداخت مالیات دارد مشمول جریمه ای معادل یک دوم تا دو برابر مالیات پرداخت شده خواهد بود.

  • ۲. تبصره ۲ :

    سازمان امور مالیاتی کشور موظف است امکان دسترسی آنلاین برای سازمان های دولتی و دستگاه‌های اجرایی را به فهرست بدهکاران مالیاتی فراهم آورد تا اشخاص مذکور با توجه به اطلاعات بدست آمده بتوانند ارائه درستی از خدمات را به مؤدیان مالیاتی بدهند.

  • ۳. تبصره ۳ :

    اشخاص متخلف نسبت به این ماده قانون علاوه بر جرایمی که در مواد بالا ذکر شده است، مسئول جبران زیان وخسارت‌های وارده به دولت

    می‌باشند.

  • ۴. تبصره ۴ :

    دستگاه‌های اجرایی مجاز هستند با تصویب هیات وزیران از اطلاعات موجود در سامانه معاملات فصلی درحد نیاز بهره ببرند.

  • ۵. تبصره ۵ :

    دراین تبصره با توجه به آیین نامه پیشنهادی از طرف سازمان امور مالیاتی کشور و بانک مرکزی جمهوری اسلامی، که به تصویب وزارت اقتصاد و امور دارایی و دادگستری رسیده است، نحوه اجرای احکام این ماده، نحوه دسترسی برخط، تعیین حد آستانه، دریافت و ارسال اطلاعات و مهلت آن مشخص می‌گردد.

  • ۶. تبصره۶ :

    سازمان ثبت اسناد و املاک کشور مکلف است بانک اطلاعاتی ثبتی شرکت‌ها را طراحی و سامانه اطلاعاتی آن را به نحوی ایجاد کند که موجبات دسترسی برخط سازمان امور مالیاتی کشور به سامانه مذکور فراهم آید.

  • ۷. تبصره۷ :

    وزارت راه و شهرسازی موظف است حداکثر ظرف مدت ۶ ماه پس از تصویب قانون فوق ، سامانه ای تحت عنوان <سامانه ملی املاک و اسکان کشور>را ایجاد کند. این سامانه باید به نحوی طراحی گردد که نشانگر دقیق اطلاعات مربوط به سکونت، نوع کاربری، نوع مالکیت و نحوه نقل و انتقال به صورت به روز رسانی شده باشد.
    سازمان امور مالیاتی باید امکان دسترسی برخط به این سامانه را داشته باشد.

جرائم در نظر گرفته شده بابت عدم ارائه صورت معاملات خرید و فروش فصلی

  • در صورتی که مؤدی از شماره اقتصادی خود برای دیگران و یا از شماره اقتصادی دیگران برای معاملات خود استفاده نماید، در خرید و فروش فصلی خود صورتحساب صادر نکند و یا از درج شماره اقتصادی خویش امتناع نماید، حسب مورد مشمول، معادل ۱۰٪ مبلغ مورد معامله جریمه می‌گردد.

  • در صورت عدم ارائه فهرست معاملات انجام شده به سازمان امور مالیاتی کشور از طریق روش هایی که تعیین گردیده‌، مؤدی مشمول جریمه ای معادل ۱٪ از معاملاتی که فهرست آنها ارائه نشده است می‌باشد.

  • در مواردی که خریدار از ارائه شماره اقتصادی خودداری نماید و فروشنده نیز نسبت به اجرای تکلیف قانونی خود مبنی بر تکمیل فرم و ارسال آن به اداره امور مالیاتی امتناع ورزد، خریدار با توجه به مسئولیت تضامنی، مشمول جریمه ای معادل ۱۰٪مبلغ مورد معامله خواهد شد.

  • هرگاه سازمان امور مالیاتی تشخیص دهد که وسایل، روش ها، صورتحساب ها و فرم‌هایی جهت نگهداری حساب برای هر گروه از مؤدیان ضروری است، آن‌ها مکلف به رعایت این موارد می‌باشند.

    در صورتی که مؤدیانی که موظف به نگهداری دفاتر قانونی هستند، موارد مذکور را رعایت نکنند، این امر موجب بی اعتباری دفاتر قانونی می‌شود و در مورد سایر مؤدیان موجب تعلق جریمه معادل ۲۰٪ مالیات منبع مربوطه می‌گردد. امتناع ورزد، خریدار با توجه به مسئولیت تضامنی ،مشمول جریمه ای معادل ۱۰٪مبلغ مورد معامله خواهد شد.

  • افرادی که از شماره اقتصادی دیگران استفاده می‌کنند و اشخاصی که شماره اقتصادی آنها مورد استفاده قرار گرفته، نسبت به مالیات بر درآمد و جرائم موضوع این ماده، مسئولیت تضامنی خواهند گرفت.

 ارسال صورت خرید و فروش معاملات فصلی

  • با وارد کردن نام کاربری و کلمه عبور و انتخاب نقش کاربری (به عنوان مؤدی) وارد سیستم شده.

خرید و فروش معاملات فصلی
  • پس از ورود به سامانه، از قسمت منو گزینه‌ای را که در آن اطلاعات مربوطه را باید وارد نمود، انتخاب می‌شود.

خرید و فروش معاملات فصلی
  • در صورتی که در نظر داشته باشیم گزارش مربوط به خرید را ارسال نماییم، باید بر روی گزینه گزارش خرید کلیک کرده و وارد صفحه زیر می‌شویم.

خرید و فروش معاملات فصلی
  • مؤدی برای اینکه بتواند گزارش خود را ارسال نماید نیاز است تا فصل مورد نظر را ایجاد کند. به این منظور در صفحه جدید، گزینه ایجاد را انتخاب کرده، وارد صفحه ثبت گزارش خرید می‌شود. دراین صفحه سال مالی و فصل مدنظر مشخص و ثبت می‌گردد.

خرید و فروش معاملات فصلی
  • پس از تعیین فصل مورد نظر برای تکمیل گزارش می‌توان از گزینه‌های زیر استفاده کرد.
    این گزینه‌ها عبارتند از:
    الف) ثبت رکورد جدید: با انتخاب این گزینه اطلاعات مربوط به خریدها وارد می‌شود.
    ب) نمایش جزئیات: با انتخاب این گزینه اطلاعاتی که قبلا ثبت شده را می‌توان مشاهده کرد.
    ج) حذف کامل گزارش: توسط این گزینه می‌توان گزارش مورد نظر را حذف کرد.
    پ) خروجی اکسل: توسط این گزینه از گزارش مورد نظر خروجی اکسل گرفته می‌شود.
    د) ثبت نهایی: برای اینکه گزارش مورد نظر خود را در سامانه ثبت نهایی کنیم نیاز است این گزینه انتخاب گردد سپس کد رهگیری برای شخص ارسال می‌شود.

خرید و فروش معاملات فصلی
  • دراین صفحه اطلاعات مربوط به فاکتور خرید وارد می‌شود.

ارسال خرید و فروش معاملات فصلی
  • اطلاعات مالی مربوط به فاکتور را وارد کرده و گزینه ثبت انتخاب می‌شود.

ارسال خرید و فروش معاملات فصلی
  • زمانی که تمامی اطلاعات مربوط به خریدها وارد سیستم شد، برای ارسال آن‌ها گزینه تایید انتخاب می‌گردد.

ارسال خرید و فروش معاملات فصلی
  • برای ثبت جزئیات گزارش فروش، دوباره به منو اصلی رفته و مراحل این بخش نیز مانند گزارش خرید طی می‌شود. سپس وارد صفحه زیر شده و ریز اطلاعات مربوط به مشتری وارد می‌گردد.

ارسال خرید و فروش معاملات فصلی
  • ثبت اطلاعات پیمانکاری. مشخصات مربوط به پیمانکار

ارسال خرید و فروش معاملات فصلی
  • ثبت اطلاعات پیمانکاری. مشخصات مربوط به کارفرما

ارسال خرید و فروش معاملات فصلی
  • جزئیات مربوط به صادرات. فروش به شخص خارجی بدون نیاز به اظهارنامه گمرکی

ارسال خرید و فروش معاملات فصلی
  • اطلاعات مربوط به واردات. خرید از شخص خارجی بدون نیاز به اظهارنامه گمرکی

ارسال خرید و فروش معاملات فصلی
  • اطلاعات مربوط به حق العمل کاری

ارسال خرید و فروش معاملات فصلی
  • اطلاعات مربوط به قرارداد اجاره

  • اطلاعات معاملات پیش فروش

ارسال خرید و فروش معاملات فصلی

نکته: در تمام موارد فوق، ثبت اطلاعات همانند ثبت اطلاعات برای گزارش خرید می‌باشد که در ابتدا به صورت کلی توضیح داده شد.

سوالاتی که ممکن است برای شما پیش آید :

  • جریمه عدم ارسال معاملات فصلی چه مقدار است؟

براساس خرید و فروش فصلی ۱۶۹عدم ارسال فهرست معاملات انجام شده به سازمان امور مالیاتی، معادل ۱٪ مبلغ معاملاتی می‌باشد که فهرست آنها ارائه نشده است..

  • چه مواردی نباید در صورت معاملات فصلی گزارش گردد؟

به جز موارد مندرج در ماده ۱۳ آیین نامه اجرائی تبصره ۳ ماده ۱۶۹ بقیه موارد باید گزارش شود.

ماده ۱۳ آیین نامه اجرایی تبصره ۳ ماده ۱۶۹

۱-خرید و فروش و سود و کارمزد اوراق بهادار

۲-خرید و فروش سهام و سهم الشرکه و حق تقدم سهام

۳-سود و کارمزد ،جریمه های بانک،صندوق و …

۴-حق عضویت اعضای  مجامع حرفه ای و …

۵-کمک ها، جوایز، هدایای بلا عوض

۶-حقوق و دستمزد پرداختنی

۷-هزینه شارژ ساختمان

۸-سود سهام و سهم الشرکه

۹-مبالغی تحت عنوان جریمه یا انواع خسارت، انواع عوارض و مالیات (به استثنای مالیات و عوارض قانون مالیات ارزش افزوده) حق ثبت، حق گمرک به دستگاه اجرای

  • جریمه ارسال صورت معاملات فصلی غیر از زمان مقرر تا چند درصد قابل بخشش است؟

بر طبق ماده ۱۹۱ تمام یا قسمتی از جرایم مقرر در این قانون بنا به در خواست مؤدی با توجه به دلایل ابرازی، مبنی بر خارج از اختیار بودن عدم انجام تکالیف مقرر و با درنظر گرفتن سوابق مالیاتی و خوش حسابی مؤدی، به تشخیص و موافقت سازمان امور مالیاتی کشور قابل بخشوده شدن می‌باشد.

  • در خرید و فروش فصلی چه مبالغی و چگونه باید ارسال گردد؟

صورتحساب زیر ۵٪معاملات کوچک دولتی به صورت تجمیعی و دریک رکورد و بالای ۵٪ را با مشخصات کامل طرف حساب در یک رکورد دیگر ثبت کنید.

  • برای اصلاح معاملات فصلی تا چه زمان فرصت داریم و تا چند بار می‌توانیم اصلاح کنیم؟

تاقبل از رسیدگی می‌توانیم اصلاح کنیم و برای هر رکورد امکان اصلاح فقط یکبار وجود دارد.

  • حد نصاب در گزارشات فصلی به چه معناست ؟

  • اگر در طول یک دوره (۳ ماهه) معامله ای انجام شود که صورتحساب آن کمتر از ۵٪ حدنصاب معاملات کوچک باشد، نیازی نیست اطلاعات کامل و کد اقتصادی طرف معامله در سامانه فهرست معاملات اعلام شود، که اصطلاحا به این ثبت، گزارش تجمیعی گفته می‌شود . این موضوع، هم در معاملات خرید و هم فروش صدق می‌کند.
  • تفاوت بین تجمیعی و تجمعی چیست؟

تجمیعی: ارسال اطلاعات معاملات، بدون توجه به طرف مقابل که به صورت مجموع اطلاعات جمع می‌شود مانند مصرف کننده نهایی.
تجمعی: ارسال اطلاعات مربوط به افرادی که موظف به ثبت بوده اند و در طول دوره با آنها معامله داشته ایم . برای هر یک از اشخاص مذکور مجموع معاملات خرید یا فروش تحت عنوان یک گزارش ارسال می‌نماییم که به آن تجمعی گفته می‌شود.

برای تماس با ما کلیک کنید

مشاوره رایگان

ما در صدرا محاسب به تمام سوالات شما در مورد نحوه تهیه و کار با نرم افزار سپیدار، پاسخ خواهیم داد.
برای تماس با ما کلیک کنید

نتیجه‌گیری در مورد صورت خرید و فروش فصلی

در این مقاله ،خرید و فروش فصلی را توضیح دادیم و مواد قانونی مربوط به آن را شرح دادیم.
در مورد این صحبت کردیم که اگر ارائه صورت معاملات خرید و فروش فصلی به تاخیر بیفتد چه جرایمی برای مؤدی در نظر گرفته می‌شود. در آخر مراحل ثبت و ارسال صورت معاملات فصلی را به طور کامل بیان نمودیم.
مؤدیان محترم توجه داشته باشند، از آنجا که صورت معاملات فصلی نقش مهمی در تکمیل اظهارنامه عملکرد اشخاص ایفا می‌کند. حائز اهمیت است که اطلاعات آن به صورت صحیح جمع آوری و بارگذاری گردد.
درصورتی داشتن هرگونه پرسش درمورد موضوع این مقاله با ما در تماس باشید.

مشاوره رایگان

جهت مشاوره رایگان با کارشناسان ما می‌توانید با شماره ۴۶۰۱۴۷۲۱-۰۲۱ و ۸۶۰۹۳۴۶۸-۰۲۱ تماس بگیرید.
همچنین می‌توانید فرم زیر را پر کرده تا در سریعترین زمان، کارشناسان ما به شما پاسخ دهند.

فرم مشاوره رایگان